Η δυνατότητα να φάει κάποιος φαγητό και να πιει νερό με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα είναι μία ιδιαίτερα σύνθετη διαδικασία η οποία είναι δεδομένη μέχρι ένα πρόβλημα να κάνει την εμφάνιση του. Σήμερα έχει υπολογιστεί ότι 1 στους 17 ανθρώπους εμφανίζει κάποια δυσκολία στη κατάποση.
Ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις δυσκολίες κατάποσης είναι ΔΥΣΦΑΓΙΑ.
Η δυσφαγία δεν είναι από μόνη της μία ασθένεια αλλά συχνά συνοδεύει άλλες παθήσεις όπως τα αγγειακάεγκεφαλικά επεισόδια, καρκίνο εγκεφάλου ή λάρυγγα, νευροεκφυλιστικές παθήσεις (πχ Parkinson, ALS, σκλήρυνση κατά πλάκας κτλ.), άνοια, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και διάφορες χειρουργικές επεμβάσεις.
Το πρόβλημα είναι ότι η δυσφαγία συχνά ενοχοποιείται για το θάνατο σε πολλές από αυτές τις καταστάσεις που αναφέρθηκαν καθώς μπορεί να οδηγήσει στην εισρόφηση τροφών και υγρών , το πνιγμό, τον υποσιτισμό και την αφυδάτωση.
Η πνευμονία από εισρόφηση η οποία προκαλείται λόγω της δυσφαγίας, είναι η 5η αιτία θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες και η 4η αιτία θανάτου στους ηλικιωμένους. Οι δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης που συνδέονται με τη δυσφαγία είναι ογκώδης αφού στις Ηνωμένες Πολιτείες μόνο η θεραπεία της πνευμονίας από εισρόφηση ξεπερνά τα 3 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως ενώ το κόστος που είναι συνδεδεμένο με τους σωλήνες σίτισης είναι 370 εκατομμύρια.
Τα κλινικά σημεία και τα κλινικά συμπτώματα της δυσφαγίας είναι τα εξής:
- Η ανάγκη υποβοήθησης της προώθησης της τροφής με νερό.
- Αίσθημα κολλημένης τροφής στο λαιμό μια φορά την εβδομάδα ή συχνότερα.
- Η αίσθηση ότι η τροφή παίρνει λανθασμένη κατεύθυνση.
- Πυρετός ή δέκατα μετά από κάθε γεύμα.
- Υγρή ή βραχνή ποιότητα φωνής μετά τη σίτιση ή την κατάποση υγρών.
- Συχνό καθάρισμα του λαιμού μετά τη σίτιση ή την κατάποση υγρών.
- Βήχας ή πνίξιμο κατά τη διάρκεια του γεύματος.
- Βήχας ή πνίξιμο με τα σάλια.
- Αυξημένη προσπάθεια ή πολύ ώρα για την ολοκλήρωση ενός γεύματος.
- Ταχύπνοια κατά τη σίτιση ή μετά την ολοκλήρωση της σίτισης.
- Αλλαγή των συστάσεων της τροφής και των υγρών προκειμένου να διευκολυνθεί η σίτιση.
- Συχνές αναπνευστικές λοιμώξεις, χρόνια βρογχίτιδα και πνευμονία.
- Αδικαιολόγητη απώλεια βάρους.
- Πρώιμη διαφυγή της τροφής ή των υγρών προς το λαιμό.
- Υπολείμματα τροφής στο στόμα.
Το τεράστιο κόστος, ο θάνατος, η κοινωνική / πολιτισμική απομόνωση καθώς και η κατάθλιψη είναι όλα αποτέλεσμα της δυσφαγίας.
Ποια είναι όμως τα καλά νέα;
Η δυσφαγία σήμερα μπορεί εύκολα να διαγνωστεί να θεραπευτεί αποτελεσματικά.